Kobieta w ciąży w różowej koszuli je winogrona, stojąc przy kuchennym blacie, obok niej stoi mała dziewczynka w jasnoróżowej sukience.

Budowa mikrobioty jelitowej u dziecka

Przyszła mama, gdy potwierdzi ciążę to zaczyna się zastanawia nad tym jak przebiega rozwój jej dziecka. Kiedy ukształtują się narządy? Kiedy zarodek zacznie przypominać malutkiego człowieka? Tym bardziej niezwykły jest fakt, że wiele etapów rozwoju, ten mały zarodek przechodzi wtedy, gdy mama nie wie jeszcze o jego istnieniu.

Układ pokarmowy w rozwoju prenatalnym

Już w trzecim tygodniu ciąży tworzy się zalążek układu pokarmowego (zwany jest rynienką jelitową). Stopniowo z tej struktury wyodrębnią się poszczególne elementy przewodu pokarmowego: przełyk, żołądek, jelito czcze, kręte, jelito grube oraz odbytnica.

Układ pokarmowy niejako bije rekordy w rozwoju, bo od pierwszych tygodni ciąży aż do porodu dojdzie do 1000-krotnego wzrostu długości jelit! Stopniowo pojawiają się również zalążki wątroby i trzustki, a od około 6 tygodnia życia rozpoczynają się pierwsze, automatyczne ruchy jelit.

Do 12 tygodnia ciąży są już rozwinięte kosmki jelitowe (wypustki na powierzchni błony śluzowej jelita, które wielokrotnie zwiększają jego powierzchnię chłonną), a wątroba stopniowo podejmuje swoje kolejne funkcje.

Do końca 34-35 tygodnia ciąży (III trymestr ciąży), funkcje przewodu pokarmowego są już na tyle skoordynowane, że urodzony na tym etapie noworodek mógłby podjąć czynność trawienia i wchłaniania. To jednak nie koniec rozwoju układu pokarmowego. Będzie on kontynuowany jeszcze długo po narodzeniu – najbardziej kluczowe są tutaj pierwsze 2-3 lata życia. Przewód pokarmowy to nie tylko trawienie i wchłanianie. Tutaj znajduje się też bariera ochronna, która zabezpiecza organizm przed różnymi patogenami.

  • Opakowanie Acidolac Baby krople

    Acidolac® Baby krople

    Zawiera jeden z najlepiej przebadanych szczepów bakterii LGG. Dla noworodków (od pierwszych dni życia), niemowląt i dzieci.

    Sprawdź produkt >>
  • Opakowanie Acidolac

    Acidolac®

    Do stosowania w celu uzupełnienia flory bakteryjnej jelit, kiedy w przewodzie pokarmowym może dojść do zmian w składzie mikroflory.

    Sprawdź produkt >>
  • Opakowanie Acidolac baby

    Acidolac® Baby saszetki

    Preparat łączy w składzie szczep bakterii probiotycznych BifidobacteriumBB-12® i fruktooligosacharydy (FOS). Dla niemowląt i dzieci.

    Sprawdź produkt >>
  • Opakowanie Acidolac caps

    Acidolac® caps

    Produkt można stosować w podróży ze zmianą strefy klimatycznej, kiedy w przewodzie pokarmowym dochodzi do zmian w składzie mikroflory.

    Sprawdź produkt >>
  • Opakowanie Acidolac Junior

    Acidolac® Junior o smaku białej czekolady

    Do stosowania w celu przywrócenia właściwej równowagi flory bakteryjnej przewodu pokarmowego.

    Sprawdź produkt >>
  • Opakowanie Acidolac Junior

    Acidolac® Junior o smaku truskawkowym

    Do stosowania w celu przywrócenia właściwej równowagi flory bakteryjnej przewodu pokarmowego.

    Sprawdź produkt >>
  • ACIDOLAC_elektrolity_Jablkowy

    Acidolit® elektrolity smak jabłkowy

    Do stosowania w stanach zwiększonej utraty wody oraz składników mineralnych w organizmie (biegunka oraz biegunka połączona z wymiotami).

    Sprawdź produkt >>
  • ACIDOLAC_elektrolity_Malinowy

    Acidolit® elektrolity smak malinowy

    Chroni organizm przed nadmierną utratą wody i cennych składników mineralnych (w trakcie biegunki oraz biegunki połączonej z wymiotami).

    Sprawdź produkt >>
  • ACIDOLAC_elektrolity_Bezsmakowy

    Acidolit® elektrolity smak neutralny

    Do stosowania w celu uzupełniania płynów oraz składników mineralnych w organizmie podczas biegunki oraz biegunki połączonej z wymiotami. Dla niemowląt.

    Sprawdź produkt >>
  • Opakowanie Entero Acidolac

    Entero Acidolac®

    Liofilizowane kultury drożdżowe probiotycznego szczepu zawarte w preparacie to przebadane kultury drożdżowe stosowane u niemowląt, dzieci oraz dorosłych.

    Sprawdź produkt >>

Układ trawienny w rozwoju postnatalnym

Układ trawienny zwłaszcza na początku życia dziecka ma dość trudne zadanie do wykonania, bo na tym etapie wciąż dojrzewa. Dlatego tak ważne jest by od samego początku wspierać ten rozwój i zadbać o prawidłowe żywienia dziecka. Mleko matki jest najlepszym i najbezpieczniejszym pokarmem dla niemowlęcia. To jego skład jest najbardziej optymalny i najlepiej wpływa na rozwijający się układ odpornościowy, nerwowy i pokarmowy. Światowa organizacja zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka i jego kontynuowanie do ukończenia przez dziecko 2 roku życia lub do samoodstawienia.

Przewód pokarmowy w trakcie pierwszych tygodni życia dziecka nabywa coraz więcej umiejętności i co ważne – wkrótce po urodzeniu błona śluzowa jelit staje się ekosystemem zasiedlonym przez znaczącą liczbę mikroorganizmów. Wszystkie one tworzą tak zwaną mikrobiotę. Jej skład zależy od wielu czynników. Między innymi od sposobu porodu i rodzaju karmienia.

Mikrobiota jelitowa po urodzeniu

W trakcie porodu siłami natury – noworodek styka się z mikrobiotą jelitową pochwy i przewodu pokarmowego swojej mamy. A tym samym w jego jelicie znajdzie się więcej bakterii z rodzaju Escherichia, Enterococcus, Staphylococcus i Lactobacillus1. Poród drogą cięcia cesarskiego sprzyja kolonizacji bakteriami ze środowiska szpitalnego, a tym samym powstawaniu nieco innego składu mikrobioty u tych dzieci (przewaga rodzaju Staphylococcus, Corynebacterium, Propionibacterium i Clostridium).

W miarę jak dziecko rośnie i się rozwija, to jego mikrobiota jelitowa również się zmienia. Ma na to wpływ również sposób karmienia niemowlęcia. Inaczej będzie się zmieniała mikrobiota dziecka karmionego piersią a inaczej tego, które będzie otrzymywało mieszanki mleka modyfikowanego. Im dziecko starsze tym bardziej zmienia się dieta (oprócz mleka pojawiają się w niej również pokarmy uzupełniające) i sama budowa przewodu pokarmowego również zmianom podlega.

Niemniej jednak należy pamiętać, że zwłaszcza te pierwsze tygodnie życia dziecka to ciągłe doskonalenie elementów układu pokarmowego i wytwarzanie zależności między poszczególnymi jego odcinkami. Dochodzi do dostosowywania się organizmu niemowlęcia do czynników środowiskowych i reagowania na nie. Przewód pokarmowy niemowlęcia wykazuje istotne różnice funkcjonalne w porównaniu do przewodu pokarmowego starszego dziecka i należy wziąć to pod uwagę przy wszystkich niepokojach maluszka i objawach ze strony tego układu.

1 Niedojrzałość układu pokarmowego u niemowląt Immaturity of the digestive tract in infants Krzysztof Pacześ, Anna Socha-Banasiak, Elżbieta Czkwianianc; Klinika Gastroenterologii, Alergologii i Pediatrii, Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi


Powiązane artykuły:

Mikrobiota – mikroflora jelit i jej skład >>
Bakterie – dobre czy złe? >>
Jak dbać o jelita dziecka? >>


lekarz Dagmara Chmurzyńska-Rutkowska

Data publikacji: 29.07.2024

Mikrobiota – mikroflora jelit i jej skład

Mikrobiota – mikroflora jelit i jej skład

Mikrobiota co to takiego, jaka jest jej rola i jak poprawić jej skład?

2 min Czytaj więcej
Objawy nieprawidłowego funkcjonowania jelit u niemowlaka

Objawy nieprawidłowego funkcjonowania jelit u niemowlaka

Poznaj typowe objawy bólu brzucha u dziecka i dowiedz się, jak możesz mu pomóc.

3 min Czytaj więcej
Jak dbać o jelita dziecka?

Jak dbać o jelita dziecka?

Okres ciąży i pierwsze miesiące życia dziecka to wyjątkowy czas.

3 min Czytaj więcej
Błędy żywieniowe a biegunka u dziecka i niemowlaka

Błędy żywieniowe a biegunka u dziecka i niemowlaka

Co wywołuje biegunki u dzieci, czyli jak nie popełnić podstawowych błędów żywieniowych.

2 min Czytaj więcej